ماهیت ترازنامه چیست و کاربردهای سازمانی و بورسی دارد؟
شما برای اینکه بتوانید وضعیت عملکرد یک کسب و کار را بررسی نمایید، لازم است چهار صورت مالی آن را مورد ارزیابی قرار دهید:
- ترازنامه
- صورت گردش وجوه نقد
- صورت سود
- صورت سود و زیان جامع
ترازنامه
اگر می خواهید بدانید که ترازنامه چیست باید گفت که ترازنامه یک گزارش مالی است که در خصوص دارایی ها و تعهدات مالی یا همان بدهی های کسب و کار و همچنین حقوق سهامداران در یک مقطع زمانی معین اطلاعاتی را ارائه می دهد که به کمک آن می توان...
- منابع مالی موجود کسب و کار را مشاهده نمود
- بررسی میزان نقدینگی برای پرداخت بدهی ها
- بررسی انعطاف پذیری مالی
- تخمین تعهدات زمان بندی شده کسب و کارها
- داشتن یک مبنا برای بررسی بازدهی عملیاتی کسب و کارها
- تخمین زدن میزان ریسک
و حالا برای محاسبه ترازنامه باید فرمول آن را بدانید:
دارایی ها = بدهی ها + حقوق صاحبان سهام
فقط موضوع مهم این است باید حاصل جمع دارایی ها با میزان بدهی ها و حقوق صاحبان سهام برابر باشد یا به اصطلاح تراز باشد.
میزان دارایی ترازنامه چیست؟
به تمامی اموال و منابع اقتصادی که یک کسب و کار دارد دارایی گفته می شود و بطور کلی سه مشخصه اصلی دارند:
- قابل تبدیل به وجوه نقد باشد
- تحت مالکیت شرکت باشد
- قابل انتقال به غیر را داشته باشد
همچنین این دارایی به دو دسته نیز تقسیم می شود:
- دارایی جاری که قابلیت و قدرت نقد شوندگی بالایی دارند و می توان آنها را در کمتر از مدت یکسال به وجه نقد تبدیل کرد و شامل:
موجودی نقد
سرمایه گذاری کوتاه مدت
دریافتی های تجاری و غیرتجاری
پیش پرداخت
موجودی مواد و کالا
دارایی های نگهداری شده برای فروش
- دارایی ثابت که قدرت نقد شوندگی پایینی داشته و معمولا بیش از یکسال زمان نیاز دارد و شامل:
دریافتی های بلند مدت
سرمایه گذاری های بلند مدت
سرمایه گذاری در املاک
دارایی های نامشهود
دارایی های ثابت مشهود
میزان بدهی ها و تعهدات مالی ترازنامه چیست؟
به تمامی بدهی ها و تعهدات برای پرداخت یک واحد تجاری بدهی گفته می شود و به دو گروه تقسیم می شود:
- بدهی جاری که زمان سر رسید آنها کمتر از یکسال است و شامل:
پرداختی های تجاری و غیر تجاری
مالیات پرداختنی
سود سهام پرداختنی
تسهیلات مالی
ذخایر
پیش دریافت ها
بدهی های مرتبط با دارایی های نگهداری شده برای فروش
- بدهی های بلند مدت که باز پرداخت آن ها به بیش از یکسال زمان نیاز دارد و شامل:
پرداختی های بلند مدت
تسهیلات مالی بلند مدت
ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان
جمع بدهی های غیر جاری
حقوق صاحبان سهام ترازنامه چیست؟
حق مالی صاحبان سهام نسبت به دارایی های شرکت را حقوق صاحبان سهام آن می گویند. به عبارت دیگر حقوق صاحبان سهام نشان دهنده میزان مالیکت سهامدار از دارایی های شرکت است که شامل:
سرمایه
افزایش سرمایه در جریان
صرف سهام
ضرفه سهام خزانه
اندوخته قانونی
سایر اندوخته
مازاد تجدید ارزیایی دارایی ها
تفاوت تسعیر ارز عملیات خارجی
سود انباشته
سهام خزانه
جمع حقوق صاحبان سهام.
یک مثال از دارایی شرکت اپل در انتهای سال 2018
366 میلیارد دلار (میزان دارایی) = 259 میلیارد دلار (بدهی) + 107 میلیارد دلار (حق سهامداران)
که بخش اعظم دارایی شرکت اپل شامل پول نقد، حق ثبت اختراعات و ساختمان دفتر مرکزی آن در کالیفرنیا است
اجزای ترازنامه چه هستند؟
اما یک ترازنامه حسابداری علاوه بر اقلامی که در خود جای می دهد دارای جزئیاتی هم هست که از آن ها با عنوان اجزای ترازنامه یاد می شود. اجزای ترازنامه شامل موارد زیر هستند:
- عنوان ترازنامه
در عنوان باید نام کامل واحد اقتصادی، نام گزارش یا صورت وضعیت مالی و تاریخ گزارش درج گردد به این نحو که
نام کامل واحد اقتصادی در سطر اول نوشته می شود.
نام گزارش یا صورت وضعیت مالی در سطر دوم و زیر عنوان نوشته می شود
تاریخ گزارش در سطر سوم آخرین روز از دوره مالی ذکر می شود. این روز آخرین روزی است که در گزارش قید شده است.
- واحد اندازه گیری ترازنامه
در ترازنامه ای که تهیه می شود باید واحد اندازه گیری یا همان ارز که در کشور ما ریال است بطور مشخص قید گردد.
- جمع حساب ها
آخرین مورد از اجزای ترازنامه حسابداری جمع حساب ها است و در زیر این جمع ها نیز باید دو خط موازی کشیده شود تا نشان دهنده بسته شدن آن باشد.
بررسی ترازنامه برای خرید سهام
خوب است قبل از خرید یک سهم حتما ترازنامه مالی کسب و کار مورد نظر خود را بررسی نمایید و ببینید دارایی های آن نسبت به گذشته چگونه است به عنوان مثال اگر بدهی های آن زیاد است و سوددهی کمی دارد نباید آن سهم را خریداری نمایید یا اگر موجودی انبار نسبت به سال قبل کمتر شده است به احتمال زیاد فروش این شرکت کاهش پیدا کرده است.
